Простая мова
Ускосная мова
1. - Скажыце, будзьце ласкавы, - зварачаўся настаўнік да некаторых сялян, - ці не ведаеце, дзе б тут знайсці каго з выганаўскіх?
1. Настаўнік зварачаўся да некаторых сялян з запытаннем, ці не ведаюць яны, дзе знайсці каго з выганаўскіх.
Правіла
Прыклады
Сказ з простай мовай
Сказ з ускоснай мовай
Асабовыя і прыналежныя займеннікі, а таксама дзеяслоўныя формы 1-й і 2-й асобы перадаюцца да асобы аўтара, г.зн. замест я, ты выкарыстоўваецца ён, а часам той; замест мой - яго і г.д.
1. “Я - сын будаўніка, - сказаў Карага, - і бацька мой - мужык”.
1. Карага сказаў, што ён - сын будаўніка і бацька яго мужык.
Калі простая мова - пытальны сказ з пытальнымі займеннікамі хто, што, які, чый, колькі, прыслоўямі калі, куды і інш., або часціцай ці, то яна замяняецца даданай дапаўняльнай часткай з выкарыстаннем гэтых займеннікаў ці прыслоўяў у ролі злучальных слоў або часціцы ці ў ролі злучніка
1. “Чаму ж, патачка, ты так доўга не едзеш?” - зноў і зноў думае Сцёпка.
1. Зноў і зноў думае Сцёпка, чаму тата так доўга не едзе.
Калі ў простай мове ёсць выклічнікі, часціцы, то яны апускаюцца ва ўскоснай мове
1. “ Ну, што чуваць?” - запытаўся Васіль.
1. Васіль запытаўся, што чуваць.
Звароткі пры замене ПМ ускоснай або становяцца членам галоўнай часткі складаназалежнага сказа, або апускаюцца
2. “Цяпер, браце, наша свята!” - сказаў бацька Міколку.
2. Бацька сказаў Міколку, што цяпер іх свята.
Страницы: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9